Antropologia jako odrębna dyscyplina naukowo istnieje stosunkowo krótko. Naukowe podstawy tej dziedziny określił Paul Broc. Jednak nazwę antropologia wprowadził niemiecki lekarz Magnus Hundt. Jednym z ojców antropologii jest także Bernier, który podał klasyfikację naukową czterech ras ludzkich. W Polsce jako pierwszy definicję antropologii podał Surowiecki, publikują pracę antropologiczną Śledzenie początków narodów słowiańskich. Antropologia jest interdyscyplinarną nauką sytuującą się na pograniczu nauk humanistycznych, społecznych i przyrodniczych. Jej przedmiotem jest człowiek w aspekcie historycznej zmienności, warunków ekonomicznych, socjologicznych i kulturowych. Antropologia ma dwa podstawowe nurty: antropologię fizyczną i antropologię kulturową. Antropologia fizyczna zajmuje się zmiennością biologiczno-fizyczną, antropologia kulturowa zaś człowiekiem w społeczności.
Antropologia kulturowa
Antropologia kulturowa zajmuje się badaniem kultury we wszystkich jej przejawach. Bada różnorodność kultur, jednostkę w odniesieniu do kultury, kulturę obcego. Ze względu na zainteresowanie kulturą dzikich wyróżnia się antropologię społeczności pierwotnych do niedawna żyjących w izolacji, a także antropologię społeczności chłopskich, która bada przejawy życia ludowego. Przedmiotem badań w antropologii kultury jest kultura, jednak
wiedza o kulturze nie jest jasna, dlatego że istnieje wiele definicji kultury. Każda dziedzina wiedzy o człowieku na swój sposób definiuje pojęcie kultury. Nie ma jednego podejścia co do rozumienia kultury. Jedno jest jednak pewne, antropologia patrzy na człowieka i kulturę w sposób całościowy.
Antropologia fizyczna
Antropologia fizyczna posługuję się przede wszystkim antropometrią. Jest to metoda badawcza polegająca na pomiarach różnych części ciała ludzkiego w celu ich porównania, na przykład porównanie długości kości (osteometria), proporcji ciała (karpometria), wagi ciała, rozstawu oczu etc. Antropometria ma zastosowanie przede wszystkim w kryminalistyce, ponieważ po dwudziestym piątym roku życia szkielet się już nie zmienia, dzięki czemu można stwierdzić tożsamość badanych szczątków ciała.
Naukami pomocniczymi antropologii fizycznej są genetyka, fizjologia, anatomia, patologia, psychiatria oraz ekologia. Za pomocą tych nauk antropologia fizyczna bada budowę ludzkiego ciała, jego kształty i proporcje, układ kostny, mięśniowy, naczyniowy, trawienny i oddechowy. Antropologia fizyczna bada zmienność gatunku ludzkiego w różnoraki sposób. Bada między innymi stanowisko człowieka wśród istot żywych, a w szczególności wśród ssaków, różnice fizyczne pomiędzy człowiekiem i innymi naczelnych, zmienność gatunku ludzkiego w czasie ewolucji, zróżnicowanie między płciami, zmienność osobniczą i odstępstwa od normy, zmienność między sąsiednimi populacjami, obserwowaną w tym samym czasie, zmienność osobniczą w czasie życia jednej osoby. Antropologia fizyczna znajduje zastosowanie w różnych dziedzinach, na przykład w medycynie sądowej.
